Łopatologicznie o tym jak dobrać i używać narzędzia ogrodnicze

1. Kopanie, przekopywanie oraz przerzucanie

Łopata vs szpadel – czym się różnią?

Jak dobrać długość trzonka?

Stań prosto i postaw narzędzie przy sobie – koniec trzonka powinien być między pępkiem a mostkiem.

• Za krótkie = garb i wizyta u fizjoterapeuty.
• Za długie = mniejsza kontrola, brak dźwigni.

 Wskazówki:

• Szpadel do twardej gleby warto mieć z metalowym stopniem (miejsce na but) – wbijasz go nogą.

• Jeśli gleba gliniasta i sucha – podlej ją dzień wcześniej, bo potem będzie jak beton.

• Nie rób „rzutów młotem” łopatą pełną ziemi – to nie olimpiada, a plecy masz jedne.

2. Grabienie, spulchnianie, odhaszczanie 

Jakie grabie do czego?

• Grabie metalowe – do rozbijania grud ziemi i równego rozprowadzania kompostu.

• Grabie wachlarzowe (z tworzywa) – do liści i trawy, delikatniejsze, nie zrywają darni.

Motyki, kultywatory, haczki – co to za pokemony?

• Motyka – do odchwaszczania i spulchniania między roślinami.

• Kultywator – wygląda jak pazur, służy do rozbijania zaskorupiałej ziemi.

• Haczka – jak miniaturowa motyka, precyzyjna do pracy przy małych roślinach.

Jak dobrać długość?

• Do precyzyjnej roboty (np. rabaty) – krótszy trzonek (60–80 cm) = większa kontrola.
• Do grabienia/ciągnięcia większych obszarów – trzonek ok. 120 cm wzwyż = wygodniejszy zasięg.

Wskazówki:

• Pracuj zawsze "z brzegu" rabaty – nie wchodź na glebę, bo ją ubijasz = gorzej chłonie wodę.

• Motyka to nie młotek – nie wbijaj nią palików.

• Grabie wachlarzowe się wyginają – to nie znaczy, że się psują. One po prostu takie są.

3. CIĘCIE I PRZYCINANIE

Sekatory i nożyce – kiedy których używać?

• Sekator nożycowy – do cienkich, miękkich pędów (róże, byliny).

• Sekator kowadełkowy – do grubszych, twardych gałęzi (krzewy, winorośle).

• Nożyce ogrodowe – do przycinania trawy, formowania brzegów lub żywopłotu.

Jak trzymać?

• Zawsze dłoń powinna otaczać cały uchwyt, nie na pół.
• Nie rób cięcia "na raz" jak gilotyną – lepiej lekko, stopniowo dociskać.

Zasady bezpieczeństwa:

• Zawsze tnij od siebie, nigdy w swoją dłoń.

• Sekatorem nie tnij drutu – zrobisz z niego gryzaka dla psa.

• Nożyce z blokadą? Zawsze zamykaj po pracy. Dzieciaki i kciuki będą Ci wdzięczne.

4. SIEKIERY – do zadań specjalnych

Jakie są rodzaje?

• Mała siekierka (np. 600 g – 1 kg) – do obcinania gałęzi, precyzyjnej pracy.

• Duża siekiera (1.6 – 3 kg) – do rąbania drewna, konarów.

Długość trzonka – orientacyjnie:

• Do lekkiej pracy: ~35–45 cm

• Do rąbania pni: ~70–80 cm (pełny zamach)

Wskazówki:

• Nie używaj siekiery do wbijania palików – trzonek pęknie, ręka też może.
• Sprawdź, czy głowica się nie rusza – jeśli tak, to nie rąb, tylko napraw.
• Nie rąb drewna bez podkładu (np. pnia) – nie trafisz, odbije się w piszczel.

5. WIDŁY – nie tylko do kompostu

Czym się różnią?

• Widły ogrodowe – 4 zęby, szerokie, do kompostu, nawozów, liści.

• Widły amerykańskie (wąskie, ostre) – do rozluźniania ziemi, korzeni.

 Trzonek jak przy szpadlu – mniej więcej do pasa.

Wskazówki:

• Widłami lepiej przenosić rośliny z bryłą niż łopatą – mniejsze uszkodzenia korzeni.
• Po pracy opłucz – kompost i glina lubią zasychać jak beton.

6. Jak dbać o narzędzia – żeby służyły latami

 Po każdej pracy:

• Opłucz wodą z węża albo wiadra.

• Osusz szmatką, szczególnie metalowe części.

• Naostrz raz na jakiś czas (pilnik, osełka, diamentowy kamień – cokolwiek).

• Schowaj pod dach – nie zostawiaj w trawie na tydzień.

 Raz w sezonie:

• Trzonek drewniany → lekko przeszlifuj papierem ściernym i nasmaruj olejem lnianym.

• Sekator/nożyce → psiknij WD-40 albo olejem maszynowym w zawias.

7. Sprzęt klasy premium - bo narzędzia też mają markę

Warto zapoznać się z ogólnymi zasadami obchodzenia się z narzędziami ogrodowymi, natomiast nie należy oszczędzać na jakości używanych narzędzi. Poniżej przedstawiamy listę rekomendacji narzędziowych opartą na sprawdzonym oraz zaufanym producencie - Cellfast. Skupiliśmy się na seriach Ideal oraz Energo, które oferują maksymalny komfort oraz swobodę pracy: